‘Bill Gates had beter met Wall Street dan met Nederland kunnen bellen’

OPINIE – Alphonse Muambi 3 april 2012 BRON: Volkskrant.nl

Het was mooi van Bill Gates dat hij Nederland telefonisch maande niet op ontwikkelingshulp te korten. Hij had echter beter met het Pentagon kunnen bellen. Dat betoogt Alphonse Muambi.

Niet Geert Wilders maar corruptie is het probleem van Afrika
De discussie in Nederland over ontwikkelingshulp heeft internationale proporties aangenomen. Bill Gates, de Amerikaanse multimiljardair en baas van Microsoft, roept Nederland op om niet te bezuinigen op ontwikkelingshulp.

Hij zou persoonlijk hand in hand met Wilders door Afrika willen trekken om hem, in de praktijk, een cursus te geven over het verband tussen armoede en het sterven van Afrikaanse kinderen. Dit zou de harten doen smelten van de 65 procent Nederlanders die voor het inkorten van ontwikkelingshulp zijn.

‘Ik zou de heer Wilders graag meenemen naar Afrika en hem laten zien hoe daar met duizend dollar een kinderleven wordt gered. Ik denk dat hij zijn standpunt over het korten op ontwikkelingssamenwerking meteen zou veranderen. Het sterven van een kind is een tragische gebeurtenis’, verklaarde de miljardair via een telefoontje dat hij onlangs met de Volkskrant en het NOS Journaal pleegde.

Is Bill Gates bij Wilders echter niet aan het verkeerde adres? Is hij niet verkeerd verbonden?

Mentale gezondheid
Zelf wist ik niets van dit filantropische telefoontje. Sinds ik terug ben uit Congo, waar ik vorig jaar internationaal verkiezingswaarnemer was en waar een electorale coup gepleegd is met goedkeuring van de internationale gemeenschap, heb ik voor mijn mentale gezondheid besloten mij niet meer te mengen in debatten die nergens toe zullen leiden zolang Afrikaanse corrupte leiders gesteund blijven worden door westerse correcte leiders. Ik lees weinig kranten en kijk zelden televisie.

Maar een Nederlandse buurman maakte me attent op het interview met Bill Gates. Ik ben zijn Afrika. Elke keer als er iets over Afrika is, wil hij weten wat ik daarvan vind. Ik heb de Volkskrant gehaald en heb het interview gelezen.

Ik vind de actie van Bill Gates erg sympathiek en zijn oproep bijzonder emotioneel, maar ik vraag mij tegelijkertijd af of de problemen van Afrika opgelost zullen en moeten worden met westerse sympathie en emotie.

Is het probleem van Afrika gebrek aan geld? Zou Nederland met zijn 0,7 procent van het bbp aan ontwikkelingshulp de problemen van Afrika oplossen? Is Wilders die zijn veto uitspreekt tegen ontwikkelingshulp een belemmering voor de ontwikkeling van Afrika?

Ik denk dat de hele discussie over ontwikkelingssamenwerking totaal verkeerd wordt gevoerd. Bill Gates zegt in het interview: ‘De Nederlandse hulp is altijd slim en meetbaar geweest, in tegenstelling tot andere landen die er in de Koude Oorlog vooral vrienden mee wilden kopen.’

Fout
Deze verklaring lijkt in eerste instantie zeer verleidelijk, maar is tegelijkertijd fout. Ontwikkelingshulp wordt tot op de dag van vandaag nog steeds gebruikt voor diplomatieke en economische doeleinden.

Op zaterdag 24 juni 2010 voerde ik een debat met Judith Sargentini, europarlementariër voor GroenLinks. Ze betreurde het feit dat Europese regeringen ontwikkelingshulp nu nog steeds gebruiken om hun diplomatieke doelen te bereiken.

In Frankrijk gebruikte Sarkozy ontwikkelingshulp om druk uit te oefenen op Afrikaanse leiders, onder meer om Afrikaanse asielzoekers te laten terugkeren naar het land van herkomst en de leiders ertoe te bewegen de controle bij hun grenzen sterk op te voeren.

De Europese burger die zich in deze discussie mengt, zou eerst moeten beschikken over veel gegevens die de volgende vraag zouden beantwoorden: wat heeft ontwikkelingshulp Europa opgeleverd? Die gegevens zullen ze nooit krijgen. Iedere Europeaan zou een keer in zijn leven minister van Buitenlandse Zaken moeten zijn om te begrijpen dat ontwikkelingshulp Europa meer inkomsten oplevert dan Afrika. Ontwikkelingshulp opent deuren voor economische contracten.

Toen ik als klein kind in Congo opgroeide, wist ik niets van ontwikkelingshulp. Mijn vader ging werken om mij en alle overige familieleden naar school te kunnen sturen. Mijn moeder stond op de markt om mij te kunnen voeden. Ze leerde mij om op mijzelf te vertrouwen.

Wilders
Ik zeg niet dat hulp slecht is voor de mensen die dat nodig hebben. Maar is Wilders dan het probleem voor Afrika als hij zijn veto gebruikt tegen ontwikkelingshulp? Gaat al die 0,7 procent van het Nederlands bbp naar Afrika? Waarom wordt Afrika altijd als voorbeeld aangehaald als een discussie over ontwikkelingshulp wordt gevoerd? Zal Afrika ophouden te bestaan als Nederland stopt met ontwikkelingshulp? Ik denk het niet.

Bill Gates wekt de indruk dat Wilders het probleem is voor de ontwikkeling van Afrika. Ik vind dat hij bij Wilders aan het verkeerde adres is en dat hij met Nederland verkeerd verbonden is als het gaat om het welzijn van Afrika. Hij zou beter tegen lokaal tarief kunnen bellen met bedrijven op Wall Street om hun te zeggen dat ze een eerlijke prijs moeten betalen voor de grondstoffen die ze uit Afrika halen.

Vervolgens zou Gates het Pentagon moeten bellen met het verzoek de ondersteuning van corrupte regimes in Afrika te beëindigen. Hij zou de wapenproducenten moeten vragen geen wapens te verkopen aan Afrika. Want zoals hij zegt: ‘een dood kind is een tragisch verhaal’.

Kogels
De afgelopen tien jaar stierven kinderen in Congo niet aan honger noch malaria, maar aan kogels uit China, Europa en de Verenigde Staten. Dat moet stoppen. Hij zou ook de EU moeten vragen de Europese vissersschepen uit de Afrikaanse wateren terug te trekken, waar ze lokale vissers van hun broodwinning beroven.

Mijn Nederlandse buurman behoort niet tot de 65 procent van Nederlanders die willen korten op de ontwikkelingshulp. Maar hij behoort wel tot de critici van Wilders. Hij was blij dat Bill Gates, een man met statuur, Wilders eens een lesje leerde.

Maar Wilders is niet het probleem van Afrika. Het probleem van Afrika zijn die Afrikaanse miljarden die op Europese banken staan, de steun die de Afrikaanse leiders krijgen om vervolgens corruptie te installeren als een politiek systeem.

Nederland kan al zijn geld naar Afrika sturen, Bill Gates kan zijn 48 miljard dollar naar Afrika sturen, maar zolang Afrikaanse leiders zelf en hun internationale sponsors niet veranderen, zal ontwikkelingshulp Afrika niet ontwikkelen, want Afrika lijdt niet aan honger maar aan een verkeerd imago.